مونس تابان رو 
انواع جعل
در این خبر به بررسی انواع جعل سند و مجازات آن‌ها بر اساس متون حقوق کیفری اتحادیه املاک و خودرو به قلم دکتر کریم حبیب پروین خواهیم پرداخت پس با آکادمی علم و مسکن همراه باشید!
جعل سند به دو شکل جعل مادی و جعل معنوی محقق می‌شود:
جعل مادى به تغيير ظاهرى سند با استفاده از روش‌هاى فيزيكى مانند برش يا تراش آن گفته می‌شود. جعل مادی زمانی تحقق پيدا می‌كند كه در مدرک يا سند به صورت فيزيكی جعل صورت گيرد. تشخيص جعل مادی از طريق ارجاع امر به كارشناس صورت می‌گيرد. در مقابل، جعل معنوى به تغيير مفاد سند به قصد اضرار به غير و بدون اينكه اثر خارجی يا مادی داشته باشد اطلاق می‌گردد.
جرم جعل سند
جرم جعل سند رسمی و استفاده از سند مجعول از جرايم غيرقابل گذشت است و رضايت شاکی خصوصی جاعل را از تعقيب کيفری و مجازات معاف نمی‌کند و جرم جعل سند عادی از جرايم قابل گذشت است و رضايت شاکی خصوصی جاعل را از تعقيب کيفری و مجازات معاف می‌کند. جعل سند عادی و استفاده از سند مجعول برابر ماده 11 قانون کاهش مجازات حبس تعزيری مصوب 1399 قابل گذشت شد و برابر تبصره زير آن مجازات حبس جرايم قابل گذشت نصف شده است.
جعل سند و ماده 535 قانون مجازات اسلامی
ماده 535 قانون مجازات اسلامی در اين باره بيان می‌دارد که هر کس اوراق مجعول مذکور در مواد (532)، (533) و (534) را با علم به جعل و تزوير مورد استفاده قرار دهد؛ علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از شش ماه تا سه سال يا به پنجاه ميليون (50.000.000) ریال تا دويست و پنجاه ميليون (250.000.000) ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد. همچنين به موجب ماده 536 قانون مجازات اسلامی هر کس در اسناد يا نوشته‌های غير رسمی جعل يا تزوير کند يا با علم به جعل و تزوير آن‌ها را مورد استفاده قرار دهد؛ علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از سه ماه تا يک سال يا به بيست و پنج ميليون تا يکصد ميليون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
لازم به ذکر است که به موجب ماده 6 قانون جرايم رايانه‌ای (ماده 734 قانون مجازات اسلامی)، جرم جعل رايانه‌ای جرم انگاری گرديده است. اين ماده بيان می‌دارد که هرکس به طور غيرمجاز مرتکب اعمال زير شود، جاعل محسوب و به حبس از يک تا پنج سال يا جزای نقدی از پنجاه ميليون (50.000.000) ریال تا دويست و پنجاه ميليون (250.000.000) ریال يا هر دو مجازات محکوم خواهد شد:
الف) تغيير يا ايجاد داده‌های قابل استناد يا ايجاد يا وارد کردن متقلبانه داده به آن‌ها.
ب) تغيير داده‌ها يا علائم موجود در کارت‌های حافظه يا قابل پردازش در سامانه‌های رايانه‌ای يا مخابراتی يا تراشه‌ها يا ايجاد يا وارد کردن متقلبانه داده‌ها يا علائم به آن‌ها.
انواع جعل مادی
در ذيل انواع جعل مادی که در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است، بيان شده که هر يک در مقاله مختص به خود توضيح داده می‌شود.
- جعل احکام، امضا، مهر، فرمان يا دستخط مقامات دولتی
- جعل احکام دادگاه‌ها
- جعل اسکناس
- جعل مدرک تحصيلی
- جعل در اسناد و نوشته‌های غير رسمی
- جعل در اسناد و نوشته‌های رسمی
- جعل گواهی پزشکی
- صدور گواهی نامه خلاف واقع
- شرکت در آزمون به جای ديگری يا شرکت دادن ديگری به جای خود
منبع: حقوق کیفری اتحادیه املاک و خودرو – دکتر کریم حبیب پروین
