مونس تابان رو 
جعل کامپیوتری
به آن دسته از جرايمی که با سوء استفاده از سيستم رايانه‌ای بر خلاف قانون ارتکاب می‌يابد جرم رايانه‌ای گفته می‌شود. البته اين دست از جرايم را می‌توان شامل جرايم سنتی که به واسطه رايانه (هر چند با تغييراتی در ماهيت) صورت می‌گيرد، از قبيل کلاه‌برداری و سرقت، جعل و نيز جرايم نوظهوری که با تولد رايانه به دنيا پاگذاشته‌اند، چون ايجاد اختلال در داده‌ها، جرايم مجازی و… دانست. به عبارت ديگر «هر عمل مثبت غير قانونی که کامپيوتر در آن ابزار يا موضوع جرم باشد جرم کامپيوتری است.».
وارد کردن، تغيير، محو يا موقوف سازی داده‌های کامپيوتری يا برنامه‌های کامپيوتری يا ديگر مداخلات در زمينه پردازش داده‌ها، به گونه‌ای يا تحت شرايطی طبق حقوق ملی تشکيل دهنده جرم جعل است که با همان قصد و موضوع مرسوم چنين جرمی ارتکاب يافته باشد.
در جعل کامپيوتری عمل ارتکابی بر داده‌ها اثر می‌گذارد، با اين تفاوت که داده، ماهيت اسناد عادی را ندارد. مصاديق جعل در ماده 523 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 ذکر شده است و مفهوم جعل رايانه‌ای از آن دور نيست: «جعل و تزوير عبارتند از ساختن نوشته يا سند يا ساختن مهر يا امضای اشخاص رسمی يا غير رسمی خراشيدن يا تراشيدن يا قلم بردن يا الحاق يا محو يا اثبات يا سياه كردن يا تقديم يا تاريخ سند نسبت به تاريخ حقيقی يا الصاق نوشته‌ای به نوشته ديگر يا بكار بردن مهر ديگری بدون اجازه صاحب آن و نظاير اين‌ها به قصد تقلب.»
انواع جعل
جعل به دو نوع مادی (واقعی) و معنوی (مفادی) تقسيم می‌شود؛ ولی در تعيين مجازات فرقی ميان جعل مادی و معنوی وجود ندارد و بستگی به رسمی يا عادی بودن سند مورد جعل دارد و برای جعل سند رسمی مجازات بيشتری در نظر گرفته شده است.
مجازات مربوطه
مجازات مذکور برای جعل رايانه‌ای شديدتر از جعل غير رايانه‌ای است؛ برابر ماده 6 قانون جرايم رايانه‌ای (ماده 734 قانون مجازات اسلامی): «هركس به طور غيرمجاز مرتكب اعمال زير شود، جاعل محسوب و به حبس از يك تا پنج سال يا جزای نقدی از پنجاه ميليون (50.000.000) ریال تا دويست و پنجاه ميليون (250.000.000) ریال يا هر دو مجازات محكوم خواهد شد:
الف) تغيير يا ايجاد داده‌های قابل استناد يا ايجاد يا وارد كردن متقلبانه داده به آن‌ها.
ب) تغيير داده‌ها يا علائم موجود در كارت‌های حافظه يا قابل پردازش در سامانه‌های رايانه‌ای يا مخابراتی يا تراشه‌ها يا ايجاد يا وارد كردن متقلبانه داده‌ها يا علائم به آن‌ها.».
جعل کامپیوتری
استفاده از سند مجعول نيز که به صورت کامپيوتری صورت می‌گيرد همچون قانون مجازات اسلامی دارای مجازات می‌باشد. برابر ماده 7 قانون جرايم رايانه‌ای: «هركس با علم به مجعول بودن داده‌ها يا كارت‌ها يا تراشه‌ها از آن‌ها استفاده كند، به مجازات مندرج در ماده فوق محكوم خواهدشد.». مجازات جرم استفاده از سند مجعول در جرايم رايانه‌ای بيشتر از مجازات مذکور برای جرم استفاده عادی از اسناد مجعول می‌باشد.
جعل کامپیوتری جرمى مطلق است بنابراين اضرار به غير به نحو احتمالى كه ناشى از جعل باشد بايد احراز گردد پس صرف اضرار بالقوه كافيست و اضرار آنى و بالفعل شرط نمى‌باشد. به عبارت بهتر اگر براى تحقق جعل ايراد ضرر بالفعل شرط بود هيچ وقت جرم جعل واقع نمى‌شد چرا كه استفاده از سند مجعول است كه متعاقب جعل، باعث ورود ضرر به غير مى‌شود و آخرين نكته اينكه در جعل لازم نيست كه صرفاً ضرر به كسى وارد شود كه سند به نام او ساخته شده است چه بسا سند به نام شخصى كه وجود خارجى ندارد ساخته شود، اما ضرر آن به اشخاص ثالث وارد شود؛ در چنين حالتى به دليل اضرار به غير جرم تحقق يافته فرض مى‌شود.
در قسمت اخبار آکادمی علم و مسکن می‌توانید به تمامی موارد مرتبط با اخبار حوزه مسکن دسترسی داشته باشید.
منبع: حقوق کیفری اتحادیه املاک و خودرو – دکتر کریم حبیب پروین
